Toen ik afgelopen zomer met mijn gezin onze familie in Suriname bezocht, zijn er voor het eerst open gesprekken geweest over onze verre familiegeschiedenis en ons slavernijverleden. Ik kwam erachter dat mijn voorouders afkomstig zijn van Jagtlust, een koffieplantage aan de Surinamerivier in het district Commewijne. Mijn familielijn is terug te leiden tot aan Amba Christina Leeuwin, de oud-betovergrootmoeder van mijn grootmoeder, die zelf nog geboren en getogen is in Paramaribo. Amba was een eerste generatie tot slaaf gemaakte vrouw, wat betekent dat zij direct afkomstig was uit West-Afrika. Zowel zij als haar kinderen zijn dan wel tot slaaf gemaakt, dan wel geboren in gevangenschap. Hoewel er vaak met grote afstand wordt gesproken over de slavernij, is deze geschiedenis helemaal niet in zo’n ver en mystiek verleden als velen denken. 150 jaar is een lange tijd, maar het slavernijverleden ligt vanaf mijn generatie gezien maar vijf generaties terug. De achternamen die de vrijgelatenen van de plantage-eigenaren kregen, komen nog steeds voor in alle huidige generaties mensen met een Surinaamse achtergrond. Door middel van een onderzoek naar naamgeving op Surinaamse plantages heb ik de herkomst van de namen van Amba Christina Leeuwin weten te achterhalen en verklaren. Zij heeft haar originele Afrikaanse voornaam mogen houden (waarschijnlijk om dat de plantage-eigenaar te lui was om zelf een naam te bedenken) en kreeg haar tweede naam Christina toen ze werd gekerstend in Suriname. Bij de Emancipatie in 1863 kreeg zij de achternaam Leeuwin, een bewerking op de achternaam van George Henry Barnet Lyon, de laatste plantage-eigenaar van Jagtlust. Mijn oma heeft dezelfde achternaam. Door middel van dit onderzoek heb ik een duidelijk beeld gekregen van de naamgeving in Suriname in de koloniale tijd en een klein beetje meer informatie weten te achterhalen over mijn familie (en voor mijn familie). Anderen met een Surinaamse achtergrond kunnen dit onderzoek gebruiken om hun eigen familienamen te achterhalen en te verklaren, wat hopelijk leidt tot een breder en bewuster beeld van het Nederlandse slavernijverleden in Suriname.
Weblog